Tradicionalna narodna igra kolo upisana na Uneskovu listu nematerijalnog kulturnog nasleđa

Tradicionalna narodna igra kolo upisana je na Uneskovu Reprezentativnu listu nematerijalnog kulturnog nasleđa čovečanstva, objavio je Etnografski muzej na svom sajtu.

Odluku o upisu kola na Uneskovu listu doneo je 7. decembra 2017. godine Međuvladin komitet za očuvanje nematerijalnog kulturnog nasleđa, na svom 12. redovnom zasedanju koje se održava na ostrvu Čedžu, u Južnoj Koreji.

Kolo je najrasprostranjenija igra na teritoriji cele Srbije, a pored srbskog pravoslavnog stanovništva, koje ga smatra obeležjem nacionalnog identiteta, izvode ga i druge etničke i konfesionalne zajednice.

„Upis elementa na Uneskovu listu značajan je, ne samo zbog toga što će ovaj segment nematerijalnog kulturnog nasleđa postati međunarodno vidljiviji, već i zbog toga što će različite zajednice jasnije uvideti da dele zajedničko nasleđe, podstaći ih da u većoj meri komuniciraju i budu spremne da učestvuju u zajedničkim aktivnostima, programima i projektima za očuvanje i prenošenje elementa“, navodi Etnografski muzej na svom sajtu.

Takođe, kako se navodi, upis elementa njegovim nosiocima, a naročito mladim ljudima, omogućava da shvate važnost sopstvene tradicije i da se posvete očuvanju elementa i sopstvenog nematerijalnog kulturnog nasleđa.

O aktivnom prisustvu kola, što je jedan od važnih kriterijuma koje je potrebno ispuniti za upis na Uneskovu listu, svedoči veliki broj formalnih i neformalnih edukativnih programa koji se organizuju u institucijama kulture i brojne manifestacije na kojima se kolo izvodi kao deo zvaničnih takmičarskih i revijalnih programa.

Kolo se izvodi i kao spontana aktivnost okupljenih učesnika, kao što je na saborima u Guči i u Topoli, ali i na privatnim proslavama —svadbama, rođenjima, krštenjima, proslavama punoletstva, maturama.

Za prepoznavanje značaja kola u društvu, kao i za njegovo vrednovanje kao dela žive igračke prakse u Srbiji, od posebnog značaja je činjenica da je učenje osnovnih elemenata igre deo formalnog sistema obrazovanja.

Edukacija o kolu je uključena u programe muzičkog i fizičkog vaspitanja za osnovne i srednje škole, a vrlo često je prisutna i u vrtićima.

Na nivou visokog obrazovanja ono je predmet proučavanja, ne samo obrazovnih i naučnih institucija koje se bave izučavanjem tradicionalnih narodnih igračkih i muzičkih formi, već i onih institucija koje obrazuju buduće stručnjake za rad u školama i rad sa mladima.

„Ipak, prenošenje u okviru porodice, na privatnim okupljanjima i kroz vršnjačku edukaciju je dominantan način prenošenja elementa. Kao deo porodičnih i privatnih okupljanja, izvođenje kola je zajednička aktivnost, u kojoj učestvuju svi članovi domaćinstva, od najmlađih do najstarijih, te se znanja i veština igranja kola prenose kroz neposredno učestvovanje, u okviru porodice, srodnika, zajednice, među vršnjacima“, navedeno je na sajtu Etnografskog muzeja.