Prekinuti radovi na iskopavanju crkve i kripte u Prebilovcima

BILEĆA - Radovi na iskopavanju ruševina crkve i kripte u Prebilovcima, kod Čapljine, u kojoj se nalaze kosti Srba koje su pobile ustaše tokom Drugog svjetskog rata, prekinuti su, a nalog za to izdalo je Tužilaštvo BiH.

Ovo je juče potvrdio i portparol Tužilaštva BiH u Sarajevu Boris Grubišić.

- Postoje jasne i veoma decidirane zakonske odredbe, koje kažu na koji način može da se vrši ekshumacija ili bilo kakvo istraživanje grobnih mjesta. Takođe, u ovim odredbama propisano je i ko sve mora pri tome da bude obaviješten i da bude prisutan. Ne može niko na svoju ruku to da radi, jer takva aktivnost onda postaje krivično djelo, koje je u zakonskim propisima definisano kao povreda mira pokojnika - istakao je Grubišić.

On je dodao da su oni koji su inicirali radove u Prebilovcima morali najprije da se obrate Kantonalnom tužilaštvu u Mostaru, a tek po dobijanju dozvole i uz asistenciju nadležnih u tom tužilaštvu, mogli su da započnu sa iskopavanjima.

Srpsko nacionalno društvo "Prebilovci", čije je sjedište u Beogradu, još u martu ove godine predalo je Tužilaštvu BiH tužbu protiv onih koji su srušili crkvu i kriptu u Prebilovcima. Prema mišljenju čelnika ovog društva, u ovom slučaju radi se o novom zločinu, čiji je cilj da se sakrije genocid ustaša nad srpskim civilima, počinjen 1941. godine.

- Kriptu i crkvu su u junu 1992. godine srušili pripadnici HOS-a i Hrvatske vojske, a mi raspolažemo i pojedinim njihovim imenima. Kako nije bilo odgovora iz Tužilaštva BiH, koje smo pravovremeno obavijestili o namjeri da započnemo sa iskopavanjima u Prebilovcima, uputili smo im iz Beograda novi dopis, u kojem smo ih informisali da su prvi rezultati iskopavanja - koja su počela 30. maja - pokazali da je nad kostima srpskih mučenika izvršen novi zločin, jer je kosturnica minirana, a kosti razbacane - izjavio je za "Glas Srpske" jedan od članova SND "Prebilovci", Radoslav Bato Bulut.

On je istakao da ovog društvo zahtijeva od sudskih organa BiH da obezbijede prisustvo sudsko-medicinskih stručnjaka u Prebilovcima.

- Tužilaštvo BiH je, međutim, poslalo svoje službenike, koji su donijeli nalog o prekidu radova na iskopavanju ruševina crkve i kripte - naglasio je Bulut, navodeći da su se prije početka radova obratili i MUP-u u Čapljini, kao i da su pokušali da stupe u kontakt i sa kantonalnim tužiocem. Kako stvari sada stoje, Bulut je izrazio bojazan da će se zabrana iskopavanja otegnuti u nedogled.

Nije, međutim, nikakva tajna da su radnici Zavoda za zaštitu kulturno-istorijskog i prirodnog nasljeđa Republike Srpske, prilikom nedavnog - doduše, kratkotrajnog - iskopavanja, naišli na avio-bombu ogromnih dimenzija, takozvanu "krmaču". Bomba se nalazi ispod ruševina crkve i kripte i duga je oko 1,3 metra. Ovo je juče potvrdio i Aleksandar Ratković, iz pomenute ustanove Republike Srpske.

Za sada je, međutim, nepoznato ko je bombu tu postavio i sa kakvim namjerama. Nepoznato je, takođe, i da li je ona trebalo da posluži za ubijanje onih koji bi pokušali da iskopavaju ruševine.

Podsjetimo... Samo iz Prebilovaca ustaše su 1941. godine ubile i u hercegovačke jame bacile 830 srpskih žena, djece i staraca. Prije 17 godina, kosti ovih mučenika izvađene su iz nekoliko jama i na dostojan način sahranjene u kripti, izgrađenoj ispod spomen-crkve u Prebilovcima. Zajedno sa kostima prebilovačkih žrtava, iz jama su izvađeni ostaci nekoliko hiljada Srba iz svih dijelova Hercegovine, koji su položeni u kriptu.

DRUŠTVO

Članovi Srpskog nacionalnog društva "Prebilovci" iz Beograda su, pretežno, potomci žrtava koje su ustaše 1941. godine zvjerski pobile i pobacale u hercegovačke jame.