O bombardovanju Jugoslavije 1999. godine - saopštenje Ministarstva spoljnih poslova Ruije

07.03.2019. god.

O bombardovanju Jugoslavije 1999. godine - saopštenje Ministarstva spoljnih poslova Ruije

NATO agresija na Saveznu Republiku Jugoslaviju 1999. godine postala je crna strana u istoriji Evrope krajem 20. veka. Prvi put nakon završetka Drugog svetskog rata, mirni gradovi i sela suverene evropske države bili su podvrgnuti varvarskim bombardovanjem koje je trajalo 78 dana.

Istovremeno, Povelja UN-a, Završni akt Konferencije o bezbednosti i saradnji u Evropi, drugi međunarodni dokumenti, uključujući i Osnivački akt NATO-Rusija i norme humanitarnog prava, bili su grubo prekršeni.

Sjedinjene Američke Države, koje su koristile Kosovo kao poligon za izradu strateškog koncepta NATO-a koji dozvoljava korišćenje snaga izvan svoje zone odgovornosti, za uspostavljanje unipolarnog svetskog poretka u kojem bi se sudbine naroda određivale iz Vašingtona, igrale su centralnu ulogu u pripremi i sprovođenju operacije protiv SR Jugoslavije. Koncept humanitarne intervencije je testiran kao instrument mešanja u unutrašnje poslove suverenih država. Velika većina vazdušnih napada izvršena je od strane američkih aviona i brodova.

NATO agresija na SRJ bila je ozbiljan udarac osnovnim principima međunarodnih odnosa, te je ozbiljno narušila poverenje između država. Nakon toga, vojni aspekti bezbednosti su ponovo počeli da izlaze u prvi plan.

Sa pravne tačke gledišta, NATO raketni napadi na teritoriju Jugoslavije mogu se jasno kvalifikovati kao čin oružane agresije na osnovu člana 2 i tačaka 3 (a) i b) definicije agresije, odobrene od strane Generalne skupštine UN-a u rezoluciji 3314 (XXIX) od 14. decembra 1974. godine.

Operacija NATO-a “Allied force” sprovedena je od 24. marta do 10. juna 1999. godine pod lažnim izgovorom da se kosovski Albanci štite od etničkog čišćenja. Istovremeno, glavni priliv izbeglica sa Kosova (i njihov ukupan broj dostigao je 800 hiljada ljudi) krenuo je posle početka bombardovanja. Incident u selu Račak na Kosovu, kada je Amerikanac Vilijem Voker, koji je predvodio Verifikacionu misiju OEBS-a na Kosovu, protumačio smrt albanskih militanata u sukobu sa srbskim bezbednosnim snagama kao masakr mirnog stanovnistva, bio je direktan izgovor za pokretanje agresije. Kao što znate, nije bilo dokaza o tome tokom godina. Svi pozivi iz Rusije da objave mišljenje finskih patologa o događajima u Račku ostali su bez odgovora.

Prema dostupnim podacima, tokom agresije na Jugoslaviju ispaljeno je 2,3 hiljade raketa, izbačeno je 14 hiljada bombi, uključujući municiju sa osiromašenim uranijumom i kasetnu municiju. Specijalisti Ministarstva za vanredne situacije Rusije, koji od 2008. godine sprovode program humanitarnog deminiranja u Srbiji, neutralisali su veliki broj neeksplodiranih ostataka NATO municije i projektila.

Kao rezultat bombardovanja poginulo je više od dve hiljade civila, uključujući 88 dece, a povređeno je više hiljada. U periodu nakon vojne operacije, u strahu od odmazde, oko 200 hiljada Srba napustilo je svoje domove na Kosovu.

Spisak materijalne štete je daleko od završenog:

- više od 300 privrednih objekata, uključujući rafinerije nafte, elektrane, dalekovode, razne industrije;

- oko 360 infrastrukturnih objekata, uključujući mostove, elemente putne infrastrukture, radio i televizijske repetitore, železničke objekte, aerodrome, benzinske stanice, pošte;

- oko 50 medicinskih ustanova, uključujući bolnice i klinike;

- oko 100 obrazovnih institucija, uključujući vrtiće, škole i univerzitete;

- oko 100 istorijskih i arhitektonskih spomenika, više od 60 crkava i manastira;

- na desetine hiljada uništenih i oštećenih stambenih zgrada i stanova.

Ukupna ekonomska šteta nanesena ekonomiji Jugoslavije tokom agresije bila je, prema raznim procjenama, od 30 do 100 milijardi dolara. Ekološke posledice koje su prouzrokovane curenjem naftnih derivata iz oštećenih skladišta i upotrebom municije sa osiromašenim uranijumom bile su veoma ozbiljne.

Svetska zajednica je bila šokirana čitavim nizom epizoda kada su patnje civilnog stanovništva od brutalnih akcija NATO-a bile posebno izražene. Ovo uključuje naročito:

- bombardovanje stambenih naselja u Aleksincu 5. aprila;

- raketni napad na putnički voz Beograd-Solun 12. aprila;

- napad u kolonu albanskih izbeglica na području Đakovice 14. aprila;

- uništavanje zgrade Radio-televizije Srbije zajedno sa novinarima koji su tamo bili 23. aprila

- kasetno bombardovanje centra grada Niša 7. maja;

- bombardovanje kineske ambasade u Beogradu 7. maja;

- Smrt od NATO bombi oko 100 kosovskih Albanaca u selu Koriša 14. maja;

- Napad na Beogradski klinički centar "Dragiša Mišović" 20. maja.

Izvor
foto: © Anton Novoderežkin/TASS/ vostok.rs